Prijsafspraken maken (kartelvorming) mag dat nu wel of niet?

Offertewegwijzer

Er is je om een offerte gevraagd. Je twijfelt echter want de risico's zijn best groot en je moet heel wat tijd in de offerte steken. Je overweegt om met een concurrent prijsafspraken te maken. Maar dat mag toch helemaal niet? Of wel?


Het kartelverbod

In Nederland geldt een kartelverbod: alle afspraken die de concurrentie beperken, zijn verboden. Ongeoorloofde prijsafspraken kunnen leiden tot een boete van de Autoriteit Consument en Markt (ACM). Afspraken met een collega-ondernemer of concurrent worden horizontaal en afspraken met een leverancier verticaal genoemd.        

   

Opgelet! Voor MKB-concurrenten geldt een vrijstelling

Het mag als je aan deze eisen voldoet. Als jij en je concurrent een klein tot middelgroot en bedrijf hebben, dan mag je in bepaalde gevallen tóch afspraken maken. Deze vrijstelling wordt de bagatelvrijstelling genoemd. Dan moet je wel aan onderstaande eisen voldoen, en die moet je zelf beoordelen.

  • Er mogen niet meer dan acht bedrijven aan de afspraken meedoen;
  • Samen hebben zij een netto jaaromzet van maximaal € 5,5 miljoen (goederen); of
  • € 1,1 miljoen (in alle andere gevallen).

 

En verder geldt ook nog ... Als één van de partijen een van deze grenzen overschrijdt, geldt de vrijstelling toch als:

  • de bedrijven samen niet meer dan 10% marktaandeel hebben; en
  • de afspraak geen negatieve invloed heeft op de handel tussen de lidstaten van de EU.

 

En ... Deze twee Europese regels gelden echter niet als uw gezamenlijke marktaandeel 5% of minder is en de gezamenlijke totale omzet € 40 miljoen of minder is. In deze gevallen zijn afspraken alsnog toegestaan.

Drie voorbeelden

  1. Twee interieurbouwers die afspreken allebei dezelfde prijs aan een opdrachtgever aan te bieden.
  2. Vier installateurs van zonnepanelen die een provincie in vier regio’s verdelen en afspreken alleen in hun eigen regio opdrachten aan te nemen.
  3. Drie aannemers die voor de bouw van een woning afspreken dat er twee dezelfde prijs aanbieden en dat er eentje 3% daaronder gaat zitten.

 

In al deze gevallen mogen er prijsafspraken worden gemaakt, mits men zich aan de voorwaarden houdt.

Maar opgelet

Kom je bij de beoordeling over de omzetgrens, dan moet je naar het gezamenlijk marktaandeel kijken. En dat is uiteraard moeilijk te bepalen. Werk je regionaal, dan ligt het regionale marktaandeel voor de hand en dat is hoger dan een landelijk marktaandeel ... Oordeel niet te licht, want boetes kunnen hoog oplopen.

Speciale sector: de detailhandel

Voor de detailhandel is er is een speciale vrijstelling. Bijv. winkeliers die afspraken maken over gezamenlijke marketing, reclameacties en inkoop. Deze afspraken zijn ook toegestaan.

Prijs van de concurrent volgen

Stel, je ziet dat de concurrent zijn prijs verhoogd of juist verlaagd. Dan mag je jouw prijs gerust met die van de concurrent gelijktrekken. Mits… je daar van tevoren geen afspraken over hebt gemaakt.

En mag je prijsafspraken maken met je klanten?

Een leverancier mag aan zijn afnemer géén vaste of minimumprijs opleggen en ook niet met een korting de prijs op een bepaald niveau proberen te houden. Je mag wél een prijs adviseren en een maximumprijs opleggen. De maximumprijs mag niet zo laag zijn, dat een lagere prijs zou leiden tot een bijzonder lage marge voor de afnemer. Dat zou in de praktijk neerkomen op een vaste prijs en dat is verboden. De afnemer moet altijd in staat zijn om een eigen prijsbeleid te voeren.


Je mag met maximaal 7 concurrenten een prijsafspraak maken, mits je samen minder omzet hebt dan € 5,5 miljoen (goederen) of € 1,1 miljoen (andere gevallen). Je gezamenlijk marktaandeel moet dan onder de 10% blijven en dat laatste moet je zelf beoordelen. Denk hier niet te licht over, want sancties kunnen hoog oplopen.